Những cái “được”…

Ở nước ngoài, đi thực tập được xem là một trong những cơ hội đem bạn đến với môi trường chuyên nghiệp, làm việc với các chuyên gia trong lĩnh vực mà bạn đang theo đuổi để hiểu rõ hơn về tính chất công việc và đưa ra những quyết định sáng suốt cho hành trình tương lai của mình.

Cũng như ở Việt Nam, kết quả thực tập ảnh hưởng trực tiếp đến thành tích học tập hoặc quyết định tốt nghiệp của sinh viên. Đối với những người biết nhìn xa trông rộng, đây không chỉ là một nghĩa vụ mang tính đối phó mà còn là cơ hội tìm kiếm việc làm và nhất là “đánh bóng” CV. Rất nhiều sinh viên có cơ hội được nhận vào làm công ty thực tập sau khi ra trường vì đã thể hiện được năng lực bản thân qua thời gian thực tập đó. Đối với những sinh viên mới tốt nghiệp ra trường chưa tìm được việc làm, đi thực tập cũng là một cách trau đồi kinh nghiệm hiệu quả. Ở các nước châu Âu, cụ thể tại Anh, sinh viên thực tập cũng nhận được những quyền lợi riêng.

Một kì thực tập có thể kéo dài khác nhau, tùy theo mục đích, đặc điểm của từng ngành học. Bạn nên tìm hiểu quyền lợi thực tập của mình trước khi đăng kí thực tập với những đặc điểm riêng: Thực tập quan sát trong 2 tuần hay chỉ qua một chuyến đi thực tế vài ba ngày; thực tập có trả lương từ 2 đến 6 tháng (đối với các công ty tại Pháp, thông thường một đợt thực tập kéo dài hơn 2 tháng, bạn sẽ nhận được số tiền lương 436,05 euros trong năm 2012); thực tập không được trả lương; thực tập có/không có công văn từ nhà trường… Mỗi công ty sẽ có chế độ lương thưởng khác nhau về vấn đề thực tập, vì thế bạn có thể tìm hiểu trên trang web của công ty trước khi ứng cử vào một vị trí thực tập của công ty đó. Ngoài ra, có một số công ty cũng rất hào phóng với các thực tập sinh. Chẳng hạn Minh Trang (sinh viên Truyền thông, Pháp) đã được tặng thưởng 300 euros sau khi kết thúc kì thực tập ở FICAM (Hiệp hội Công nghiệp Điện ảnh Nghe nhìn Truyền thông đa phương tiện của Pháp) dù đã được trả lương đầy đủ, cộng thêm hai xấp vé ăn nhà hàng có giá trị lên tới khoảng 200 euros/tháng.

… và “mất” khi đi thực tập

Ở nước ngoài tất nhiên cũng có những kì thực tập không ổn một chút nào. Chẳng hạn như những kì thực tập pha-cà-phê hoặc photocopy mà công việc hàng ngày của bạn chỉ gắn bó với máy pha cà-phê và máy photocopy. Có nhiều sinh viên đã chọn im lặng vì sợ phải bắt đầu lại từ đầu khâu tìm kiếm thực tập, chưa kể sẽ bị ảnh hưởng về vấn đề thời gian thực tập. Họ thậm chí còn tự nghĩ ra những thông tin khống để cho vào bài báo cáo thực tập của mình. Điều này chứa nhiều rủi ro, đặc biệt khi bị nhà trường phát hiện bạn sẽ khó nhận được thông cảm vì điều này đồng nghĩa với việc gian lận trong học tập. Quan trọng nhất là bạn sẽ không có những kinh nghiệm cần thiết cho việc đi làm về sau. Chính vì thế, nhiều trường ở Pháp thường giao công việc hướng dẫn sinh viên thực tập cho các thầy cô. Trong đó mỗi thầy cô sẽ đảm nhiệm một vài sinh viên, nếu có bất cứ vấn đề gì họ sẽ liên lạc với thầy cô hướng dẫn. Ngược lại thầy cô hướng dẫn sẽ bất ngờ đến thăm sinh viên trong kì thực tập để đánh giá chất lượng công việc, đặc biệt là để kiểm tra xem họ có đang trải qua một kì thực tập cà phê/photocopy không.

Nhìn chung, những kiến thức học được trong quá trình thực tập là rất có lợi và không có quá nhiều “mất mát”. Tuy nhiên, có nhiều sinh viên du học đã phải đầu tư nhiều hơn về mặt công sức và cả tài chính khi khó tìm thấy công việc thực tập – đặc biệt là khi sinh viên nước ngoài thường khó xin được thực tập hơn sinh viên bản địa. Hạnh (Thạc sĩ ngành Mua hàng, Pháp) mất 2-3 tiếng mỗi ngày đi về dành cho việc đi lại bởi công ty nằm ở Paris mà nhà lại ở một thành phố cách thủ đô gần 2 tiếng đi tàu. Tuy nhiên, khó không phải là không thể vượt qua được và nếu làm tốt, công ty sẽ tạo điều kiện cho bạn chi trả một phần phí giao thông công cộng, hoặc các đãi ngộ thêm.

Thực tế là có nhiều du học sinh nghĩ ngay đến việc trở về nước tìm cơ hội thực tập khi không tìm được tại đất nước du học thời gian đầu. Điều này là hoàn toàn khả thi, tuy nhiên, giá trị của đợt thực tập sẽ không cao và những bài học thực tế giữa hai môi trường làm việc chắc chắn sẽ có nhiều khác biệt.